• Logopeda

          • Oddychanie Twojego dziecka.

          • Oddychanie Twojego dziecka.

            Znaczna grupa nauczycieli klas młodszych może śmiało powiedzieć, że uczniowie słuchają ich lekcyjnych wykładów z otwartymi ustami. Jest to rzeczywiście prawda. Około 50% dzieci w tym wieku miewa stale uchylone buzie. Niestety, powodem tego stanu tylko wyjątkowo jest szczególne zainteresowanie lekcją. Przyczyna bywa znacznie bardziej prozaiczna - dzieci te nawykowo oddychają torem ustnym.
            Wielu rodziców i nauczycieli dostrzega ten problem u swoich dzieci, ale chyba nie do końca zdają sobie sprawę ze szkodliwości i fatalnych skutków takiego niefizjologicznego toru oddechowego.
            Ten patologiczny sposób oddychania, czyli oddech przez usta z pominięciem jam nosa powoduje, że przepływające nad językiem powietrze przeszkadza w bardzo istotnej, nie tylko dla artykulacji pionizacji języka. Kłopoty z wertykacją języka, czyli z jego ruchami w płaszczyźnie pionowej skutkują także niewłaściwą pozycją spoczynkową języka oraz zaburzeniami połykania. Płaskie ułożenie języka powoduje w końcu także spaczenie artykulacji wielu głosek, szczególnie tych przedniojęzykowych.
            Jakie zatem mogą być przyczyny niefizjologicznego oddychania?
            Najczęstszą przyczyną są infekcje górnych dróg oddechowych, alergie, czyli po prostu katar, który powoduje całkowitą lub częściową niedrożność jam nosowych. Częste i długotrwałe stany zapalne błony śluzowej nosa, już po ustąpieniu, mogą pozostawiać po sobie oddychanie ustne nawykowe (nie wymaga ono takiego wysiłku jak oddychanie nosem, nic więc dziwnego, że dziecko przy nim już pozostaje). Kolejnymi przyczynami zaburzeń toru oddechowego u dzieci może być obniżenie napięcia mięśniowego okolicy oralnej i oddychanie torem ustnym od pierwszych dni życia dziecka, przedłużające się karmienie z butelki powyżej 18 miesiąca życia oraz wszelkie występujące u dzieci parafunkcje jak np.: ssanie palca, wargi, policzka czy pieluszki.
            Ustny tor oddechowy może utrwalać się również na skutek organicznych przeszkód lub schorzeń jam nosa oraz jamy nosowo – gardłowej. Do najczęstszych należą: polipy nosa, skrzywienia i złamania przegrody nosa, ankyloglosja (skrócone wędzidełko języka) oraz przerost migdałków podniebiennych i/lub trzeciego migdała.
            Jak widać, przyczyn upośledzonej czynności oddechowej może być wiele, ale to od próby ich rozpoznania i określenia powinno się rozpoczynać terapię. Stąd też czasami istnieje konieczność przeprowadzenia specjalistycznych badań pediatrycznych, laryngologicznych czy foniatrycznych.

            Oddychanie torem ustnym, z pominięciem jam nosa (jak sygnalizuje R. Skowroński) nie może pozostać bez wpływu na całość funkcjonowania organizmu. Przyjrzyjmy się zatem skutkom niefizjologicznego sposobu oddychania:
            • Wdychane ustami powietrze nie jest odpowiednio ogrzane, nawilżone i oczyszczone, w związku z czym dziecko jest skłonne do przeziębień, występuje stałe drażnienie błony śluzowej gardła, krtani, tchawicy i nierzadko zakażenia błony śluzowej, a w konsekwencji częste anginy, przewlekłe zapalenia i nieżyty górnych dróg oddechowych.
            • Nienawilżone powietrze wysusza fałdy głosowe krtani. W wyniku tego występują zaburzenia czynnościowe głosu – dysfonie. Przejawiają się one chrypką, osłabieniem głosu, parastezjami
            (tj. subiektywnymi odczuciami patologicznymi np. łaskotaniem w gardle, uciskiem w dole szyjnym, zaleganiem obcego ciała itp.). Prowadzi to do częstego pochrząkiwania, często przybierając postać chroniczną i staje się podstawa do powstawania guzków głosowych.
            • Klatka piersiowa wskutek płytkich oddechów (mięśnie oddechowe żebrowe są praktycznie wyłączone) nie rozwija się prawidłowo, jest płaska. Piersi są zapadnięte, łopatki mocno odstają, brzuszek jest wypchnięty do przodu (pracuje głównie przepona). Jest to obraz dziecka z wadą postawy.
            • Płytki oddech powoduje, że do organizmu dociera za mało tlenu i następuje przeładowanie krwi kwasem węglowym, przez co ośrodek oddychania jest pobudzony zbyt mocno. Niedotlenienie organizmu powoduje, że dziecko źle sypia, oddech jest nierównomierny, dziecko chrapie, krzyczy przez sen, często się zrywa, a rano jest zmęczone i niewyspane. W szkole ma problemy z koncentracją, jest nieuważne i rozkojarzone.
            • Oddychanie ustami utrudnia pionizację języka – dziecko ma alternatywę: albo oddychać z płasko ułożonym na dnie jamy ustnej językiem, albo nie oddychać z językiem wzniesionym do góry. Brak pionizacji języka powoduje w konsekwencji przetrwałe połykanie niemowlęce (tzw. infantylne połykanie) i wady wymowy.
            • Nieprawidłowe funkcjonowanie języka i inne ukierunkowanie siły nacisku powoduje powstawanie wad zgryzu o charakterze retrogenicznym (cofającym żuchwę).
            • Długotrwałe wyłączenie nosa jako drogi oddechowej i korzystanie wyłącznie z drogi ustnej prowadzi do gotyckiego wysklepiania się podniebienia twardego, a niekiedy do zmian w kościach twarzy, głównie szczęki. Podniebienie staje się wąskie i wysoko wysklepione.

            Drogi rodzicu – zwracaj uwagę, jak oddycha Twoje dziecko. Czy oddycha torem ustnym, czy nosowym?. Obserwuj swoje dziecko podczas zabawy, odpoczynku i snu. Pamiętaj, że prawidłowe oddychanie w spoczynku to zamknięte usta i oddech nosem. Tylko wtedy język ma możliwość pionizacji i układania się na podniebieniu górnym, co w dalszej konsekwencji będzie sprzyjało opanowaniu prawidłowej artykulacji i dojrzałego sposobu połykania. Oddychanie nosem umożliwia także tworzenie się odpowiedniego napięcia mięśnia okrężnego warg, mięśni twarzy, właściwego rozwoju szczęki i żuchwy, jak również klatki piersiowej.

            Rodziców zainteresowanych pogłębieniem wiedzy na ledwo zasygnalizowany przeze mnie temat zachęcam do przeczytania artykułu Izabeli Malickiej „Oddychanie jako jedna z funkcji prymarnych” Forum Logopedyczne nr 21/2013 https://drive.google.com/file/d/1ZMTxAQFWEv6YbaARrvmg8DV3Kebz0qqf/view?usp=sharing

    • Kontakty

      • Niepubliczna Szkoła Podstawowa Sióstr Salezjanek im. Jana Pawła II
      • 71 343 72 97
      • Plac Franciszkański 1-3 50-070 Wrocław Poland
      • Sekretarka szkolna pani Ewa Tomaszewska. Sekretariat czynny od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 15:30.
  • Galeria zdjęć

      brak danych